W związku z międzynarodowymi obchodami 200. rocznicy śmierci generała Tadeusza Kościuszki w wyniku podjętych uchwał przez ONZ – UNESCO w dniu 02.11.2015 r. oraz Sejm RP w dniu 22.06.2016 r. i Senat RP w dniu 04.11.2016 r., ustanawiającymi 2017 r. jako jubileuszowy Rok Tadeusza Kościuszki został wydany znaczek opłaty pocztowej przez Pocztę Polską S.A.
Znaczek o nominale 3,20 zł jako opłata za priorytetowe dostarczenie kartki lub listu w obrocie krajowym został wprowadzony do obiegu w dniu 04.02.2017 r. w skromnym nakładzie 160 tysięcy sztuk. Znaczek ten zaprojektował Jarosław Ochendzan przy wykorzystaniu portretu Tadeusza Kościuszki nieznanego malarza oraz rysunku tuszem autorstwa Aleksandra Orłowskiego (1777-1832) „Bitwa pod Racławicami”, a które są w zbiorach Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie.
Znaczki wydrukowała Państwowa Wytwórnia Papierów Wartościowych S.A. techniką offsetową na papierze fluorescencyjnym w arkuszach sprzedażnych po 16 sztuk (4×4). Jarosław Ochendzan jest również projektantem folderu reklamowego, datownika okolicznościowego oraz ilustrowanej koperty Pierwszego Dnia Obiegu (FDC).
Wydanie tego okolicznościowego znaczka poprzedziły liczne oddolne wnioski kierowane do władz Poczty Polskiej S.A. m.in. przez: Komitet Kopca Kościuszki w Krakowie, Muzeum Panoramy Racławickiej we Wrocławiu, Muzeum Poczty i Telekomunikacji we Wrocławiu, Racławickie Towarzystwo Kulturalne z Racławic, Polską Fundację Kościuszkowską z Warszawy, Fundację im. Tadeusza Kościuszki z Krakowa, Stowarzyszenie Kolekcjonerów we Wrocławiu, oraz Wojskowy Klub Kolekcjonerów im. Tadeusza Kościuszki z Wrocławia. O pocztowe upamiętnienie jubileuszu Tadeusza Kościuszki wnioskowało też środowisko Polonii Szwajcarskiej, w której imieniu działał Komitet „Kościuszko – 2017”.(*)
Wprowadzenie do obiegu znaczków z wizerunkiem Naczelnika Tadeusza Kościuszki miało bardzo uroczystą i symboliczną oprawę zorganizowaną w Muzeum Panoramy Racławickiej we Wrocławiu. Tę niecodzienną imprezę otworzył Piotr Oszczanowski – dyrektor Muzeum Narodowego we Wrocławiu witając dostojnych gości z Poczty Polskiej S.A. w osobach: Ewy Zych – dyrektor Biura Filatelistyki, Jarosława Ochendzana – projektanta znaczka „Rok Tadeusza Kościuszki”, Agnieszki Dyczkowskiej – z Sekcji Projektów Filatelistycznych, Ewy Maruszak – z Biura Marketingu Filatelistycznego i Leszka Trzeciaka – dyrektora Regionu Sieci we Wrocławiu.
Całą uroczystość sprawnie prowadziła Joanna Rupnicka – Regionalny Koordynator d.s. Filatelistyki Poczty Polskiej S.A. we Wrocławiu.
Ewa Zych dyrektor Biura Filatelistyki Poczty Polskiej S.A. przedstawiła różne okoliczności, które miały decydujący wpływ na wydanie znaczka z okazji jubileuszowego międzynarodowego Roku Tadeusza Kościuszki oraz włączenie się Poczty Polskiej S.A. do uroczystych obchodów tegoż jubileuszu.
Romuald Nowak – kierownik Panoramy Racławickiej – Oddziału Muzeum Narodowego we Wrocławiu wskazał na cechy osobowe Naczelnika Kościuszki, ciekawe epizody jego życia i działalności wojskowej w powiązaniu z treścią jedynego w Polsce batalistycznego obrazu panoramicznego.
Natomiast Krzysztof Lachowicz omówił trzy fragmenty ze swojej kolekcji „Ikonografia Kościuszkowska”, które zaprezentowano w związku z premierą znaczka poświęconego Kościuszce. W pierwszej gablocie przestawiono specjalizację filatelistyczną, od autorskiego eseju i projektu, przez specyfikę trzech rodzajów druku, aż do fałszerstwa, serii znaczków wydanych w 1967 r. z okazji 150. rocznicy śmierci Kościuszki.
W drugiej były różne ilustrowane blankiety telegramów z wizerunkami Naczelnika Insurekcji w 1794 r, używane na terenie Wielkopolski w latach 1896 – 1939, a które wykorzystano do wydania okolicznościowego kalendarza na jubileuszowy 2017 rok. Natomiast w trzeciej gablocie były archiwalia z czasów Insurekcji Kościuszkowskiej m.in.: formacyjne pieczęcie tuszowe, lakowe i cenzury, paszport, nominacja z pieczęcią i podpisem Naczelnika, oraz awers listu adresowanego i wysłanego w 1816 r. przez Tadeusza Kościuszkę z Solury w Szwajcarii do Berville we Francji.
Zaproszeni goście otrzymali pamiątkowe upominki z folderami wydanymi z tej okazji przez Pocztę Polską S.A. i kalendarzami zaprojektowanymi na Rok Tadeusza Ko ściuszki, a wydanymi przez Muzeum Narodowe we Wrocławiu oraz mieli okazję obejrzenia płótna „Panoramy Racławickiej”. Poza tym wszyscy mogli skorzystać z różnorodnych ofert filatelistycznych zaproponowanych na specjalnym stoisku pocztowym urządzonym w Muzeum Panoramy Racławickiej przez pracowników Urzędu Pocztowego Wrocław – 1, na którym nie brakowało wprowadzonych w tym dniu do obiegu znaczków z Tadeuszem Kościuszką i FDC oraz różnych wcześniejszych wydań Poczty Polskiej S.A.
Były też do kupienia bez znaczkowe półilustrowane kartki okolicznościowe z wizerunkiem Tadeusza Kościuszki, projektowane przez Joannę Rupnicką, a wydane przez Pocztę Polską S.A. we Wrocławiu w małym nakładzie 300 sztuk. Można było zaopatrzyć się również w znaczki personalizowane z wizerunkiem Tadeusza Kościuszki korespondującym z ilustracją okolicznościowej kartki bez znaczkowej. Podczas tej uroczystości była okazja do uzyskania autografu Jarosława Ochendzana – projektanta wszystkich walorów wydania pocztowego „Rok Tadeusza Kościuszki”.
Promocję aktualnego znaczka pocztowego wydanego z okazji Roku Tadeusza Kościuszki zakończył salut armatni oddany w południe przez członków Bractwa Kurkowego Miasta Wrocławia na pobliskim Bastionie Ceglarskim Wzgórza Polskiego.
Krzysztof Lachowicz
(*) Od Redakcji: W skład Komitetu „Kościuszko 2017” wchodzą: Tadeusz M. Kilarski (główny koordynator), Jan A. Konopka, Krzysztof Hendel, Ewa Hendel, Benedykt Drewnowski, Renata i Wiktor Pfister.