Po wyzwoleniu Narodu Polskiego, w 1918 r., z pod przeszło wiekowej niewoli, nastąpiła w 1919 r. odbudowa państwowości suwerennej Rzeczypospolitej. Był to nade wszystko owoc ofiarnych niezwykle walk i działań kilku kolejnych pokoleń w Kraju i na obczyźnie.
Tegoroczne obchody upamiętniające stulecie tego doniosłego wydarzenia w dziejach Polski uświadamiały potrzebę zachowania poczucia duchowych wartości Narodu polskiego.
W Genewie, uroczyste przypomnienie stulecia Odrodzenia Pastwa Polskiego miało miejsce w dniach 10-go i 14 listopada. Pierwsza uroczystość, przypadająca w niedzielę, rozpoczęła polska Msza św. w miejscowym Kościele Św. Teresy. Celebrował ją ks. proboszcz polskiej parafii, O. Karol Garbiec wspólnie z kapelanem przybyłym z Kraju, ks. Zdzisławem Szamandą. W swej homilii apelował on do zachowania uczuć i tradycji polskości. Dodatkowo, towarzyszącym temu wyrazem był ustawiony koło ołtarza okazały wizerunek Orła Białego w koronie.
Części liturgicznej towarzyszyły polskie pieśni religijne śpiewane przez zespól chóralny przy akompaniamencie organów, na których grała p. Marzena Hepburne. Akompaniowała ona również znanemu skrzypkowi p. Piotrowi Kawęckiemu w wykonaniu, przy końcu Mszy, części koncertu na skrzypce Henryka Wieniawskiego. Przed opuszczeniem Kościoła zebrani odśpiewali znaną pieśń religijno-patriotyczną z XIX w.: „Boże, coś Polskę” (w wersji zaktualizowanej).
Dalsza część tego rocznicowego spotkania, organizowanego przez Radę Polskiego Ośrodka Duszpasterstwa w Genewie, miała miejsce w sali parafialnej przy kościele Św. Teresy, w obecności dużego grona Rodaków. Najpierw, w holu wejściowym, zaoferowany został zwyczajowy „cocktail”. Ponadto podziwialiśmy urządzoną tam wystawę z plakatami ku pamięci Witolda Pileckiego, męczeńskiej ofiary zbrodniczego reżimu stalinowskiej komuny. Autorem tej znakomitej wystawy pamięci był p. Maciej Brynda.
Następnie przeszliśmy do sali, gdzie po wspólnym odśpiewaniu hymnu narodowego „Jeszcze Polska nie zginęła”, powitał nas p. Krzysztof Brodziński, wiceprezes Rady Ośrodka. Nakreślając w krótkich słowach myśl przewodnią spotkania, wspomniał patriotyczne wypowiedzi Jana Pawła II. Z kolei, zgodnie z zapowiedzianym programem, p. Jan Konopka wygłosił odczyt, w którym przedstawił historyczny przebieg odbudowy państwowości Polski w 1919 r. Odnośne cytaty zawarte w tekście odczytu recytowała znana artystka teatralna p. Elżbieta Jasińska-Maeder. Po czym jej córka, p. Sandra Maeder recytowała z dużym wyrazem wiersz Jana Lechonia „Hymn Polaków na obczyźnie”, pełen uczucia przywiązania do Ojczyzny.
W części muzycznej wystąpił ponownie skrzypek koncertowy p. Piotr Kawęcki. Wykonał on w sposób mistrzowski utwory Wieniawskiego („Legenda”) i Grażyny Bacewicz („Caprices”). W międzyczasie, p. Elżbieta Jasińska-Maeder recytowała znakomicie, częściowo na przemian ze swoją córką, Sandrą, wybrane wypowiedzi Józefa Kraszewskiego, wielce patriotyczne i pouczające dla zniewolonego Narodu.
Opuszczaliśmy to spotkanie przyświadczeni o konieczności niezapominania owych dziejowych wydarzeń z życia Narodu Polskiego.
Druga uroczystość poświęcona pamięci stulecia odbudowy Państwa Polskiego miała miejsce cztery dni później w siedzibie Stałego Przedstawicielstwa Rzeczypospolitej Polskiej przy Biurze O.N.Z w Genewie. Salę spotkań zdobiły flagi Polski, Organizacji Narodów Zjednoczonych i Unii Europejskiej, oraz okazałe Godło Państwowe z Orłem Białym w koronie. Również w tej uroczystości uczestniczyło liczne grono Rodaków.
Po słowach powitania, Pan Ambasador podkreślił w swym przemówieniu duchowe wartości związane z odrodzeniem suwerennego Państwa Polskiego. Upamiętnienie tego dziejowego wydarzenia – zaznaczył m.in. – umacnia nasze uczucie przywiązania i miłości do Polskiej Ojczyzny. Trzy pokolenia walczyły kolejno o Jej wyzwolenie; kontynuacja tej walki o wolność przekazywana była z pokolenia na pokolenie. Hołd pamięci winniśmy tym bojownikom o wolność Narodu. W imię tej pamięci, Polacy w Kraju i za granicą winni działać z pełnym oddaniem na rzecz zachowania polskości. I zakończył swe wystąpienie wezwaniem: „Cieszmy się z niepodległości Ojczyzny i ją utrwalajmy”.
Dalszym przebiegiem uroczystości kierowała Małżonka Pana Ambasadora.
W zapowiedzianej części muzycznej wystąpiło trzech znakomitych polskich muzyków, a to : p. Aleksandra Okrasa-Wachowicz, sopranistka, p. Kamila Malik, skrzypaczka i p. Paweł Listwon, pianista. Wyśmienicie wykonali oni wspólnie znane powszechnie pieśni Stanisława Moniuszki, mianowicie: „Znasz-li ten kraj” , „Aria Broni z opery Hrabina”, „Prząsniczka”, oraz „Życzenie” Fryderyka Chopina . Z zachwytem słuchaliśmy również „Kujawiaka” Henryka Wieniawskiego w wykonaniu skrzypaczki, p. Malik przy akompaniamencie pianisty p. Listwona.
Poczem artyści zaprosili publiczność do wspólnego odśpiewania wybranych pieśni polskich Legionów. Pod dyrekcją głosową p. Okrasy-Wachowicz sala rozbrzmiała śpiewem znanych pieśni legionowych, jak; „My pierwsza brygada”, „Przybyli ułani”, „Białe róże” „Jak długo”.
Recepcja z sutym poczęstunkiem zakończyła to pamiętne spotkanie.
Można szczerze powiedzieć, ze opuszczaliśmy Stałe Przedstawicielstwo czując się nasyceni duchem polskości i świadomością potrzeby jego zachowania.
J.A. Konopka